Full Post Style – Profeti Muhamed

Home
Full Post Style

Profeti Muhamed(s.a.s.) si prind

I Dërguari i Allahut, i cili qëndron vazhdimisht në kulm, pothuaj në të gjitha aspektet e jetës pati përbërë një kulm. Duke e kërkuar atë, njerëzit s’duhet ta kërkojnë as në nivelin e vet, as dhe në nivelin e njerëzve të mëdhenj të epokës së vet. Duke e kërkuar atë, studiuesit duhet të mendojnë gjithmonë kulmet më të lartë të botës dhe me përfytyrim duhet të përsillen mbi kulmet, në mënyrë që të mos bëjnë krahasime dhe vlerësime të gabuara. Nëse do ta kërkojnë Profetin Muhamed (s.a.s.), ata duhet ta kërkojnë patjetër në horizontin e tij, sepse është e pamundur të arrihet te Profeti Muhamed me anë të përfytyrimeve të cunguara të njerëzve si ne! Si dhurata e lartë^[1] e Tij, Allahu i ka dhuruar epërsi në çdo fushë.

Krenaria e njerëzimit jetoi dhe perëndoi si një krenari. Njerëzimi nuk e pa dhe nuk mundi ta shihte edhe një herë tjetër të ngjashmin e tij. Ashtu siç nuk e pa tërë njerëzimi, nuk e panë dot as disa bashkëkohës, madje as disa nga ata që i rrinin pranë. Ndoshta shumica, vlera e të cilëve ishte e kushtëzuar me të, ashtu si lulet që çelen e vyshken me diellin, arritën ta kuptojnë perëndimin e tij kur u vyshkën vetë, vetëm se shumë vonë. Natyrisht, numri i atyre nga umeti i e tij, që e patën njohur dhe respektuar, ka qenë gjithmonë më i madh se i të tjerëve.

Megjithëse kanë kaluar 14 shekuj, ne u themi Hatixhes, Aishes, Ummu Selemes, Hafsas: “nënë, nëna jonë” dhe ndjejmë një kënaqësi të veçantë nga ç’mund të shkaktojnë zakonisht këto fjalë. Sigurisht që kjo ndjenjë ishte në atë periudhë më e thellë, më e brendshme, më e sinqertë. Dhe kjo ndodhte përsëri për hir të Profetit. Ebu Bekri i thoshte të bijës Aishe, “nëna ime”. A nuk e thoshte këtë edhe ajeti kur’anor? “Bashkëshortet e të Dërguarit janë nënat e besimtarëve!” (Ahzab, 33/6) Ja, me këtë mendim i thoshte “nënë” Ebu Bekri vajzës së vet që e pati lindur e rritur në shtëpi! Ç’e do se gjithë respekti, afërsia dhe dashuria e veçantë që tregonin muslimanët për bashkëshortet e Profetit nuk patën mundur t’ua heqin atyre hidhërimin dhe dëshpërimin që u shkaktonte mungesa e tij. Gjer ditën kur perënduan një e nga një, edhe në kohët më të lumtura, ato qenë ngritur e ulur të hidhëruara, patën menduar e biseduar të hidhëruara.

Siç ishte një kryetar familjeje i jashtëzakonshëm në zemrat e bashkëshorteve të tij, Profeti ishte, në të njëjtën kohë, një baba i përsosur e me ndjenja atërore të thella si dhe, natyrisht, një gjysh i pashoq po me atë thellësi ndjenjash atërore. Edhe në këtë fushë ai ishte i pashembullt.

Ai i trajtonte fëmijët dhe nipërit me dhembshuri të jashtëzakonshme dhe, duke i trajtuar kështu, nuk mungonte t’ua kthente shikimet ndaj jetës së pasosur dhe gjërave të larta e sublime. Duke i ushqyer në prehër, u buzëqeshte në sy, i përkëdhelte e i çmonte dhe, në këtë mes, kurrë nuk i pëlqente që ata t’i nënvleftësonin çështjet e larta. Brenda kësaj mendësie, ai ishte ndaj tyre jashtëzakonisht i hapur, por edhe mjaft serioz dhe i rëndë në ruajtjen e marrëdhënies së tij me Allahun. Nga njëra anë, duke u sjellë lirshëm me ta, u tregonte se si të jetonin si njerëz, nga ana tjetër, nuk u jepte shteg të silleshin të çlirët aq sa ta zhvlerësonin veten. Jo vetëm nuk u jepte shteg, por përpiqej me ndjeshmëri e kujdes të lartë për ta penguar degjenerimin e tyre dhe i përgatiste ata vazhdimisht për botët e larta shpirtërore. Edhe me këtë mënyrë trajtimi e veprimi, i Dërguari i Allahut përfaqësonte rrugën e mesme, larg qëndrimeve të skajshme, përfaqësonte rrugën e drejtë^[2]. Edhe kjo përbën një përmasë tjetër të zgjuarsisë së tij profetike!

[1] Në origjinal: mevhibe-i subhanije.
[2] Në origjinal: sirati mustakim.

Përkujdesja e xhaxha Ebu Talibit

Fjalët që po i thoshte Abdulmutalibi ishin testamenti i një babai për Ebu Talibin. Andaj ai e mori Muhamedin e vogël pranë, duke u sjellë me të ngrohtë, po me ngrohtësinë e dhimbsur të një babai. Këndej e tutje, Profeti i profetëve, dhembshurinë e babait do ta shohë nga xhaxhai i Tij, ndërsa ngrohtësinë e nënës do ta shohë prej gruas së xhaxhait të Tij, pikërisht Fatmës, nënës së Aliut (r.a.).[1]

Ndoshta Ebu Talibi ishte i varfër; pasuria e tij nuk mjaftonte as për të ngopur vetveten,mirëpo dhembshuria dhe dashuria e tij e thellë për të nipin nuk do të mungojë në asnjëfarë rrethane, sepse dukej që vetëm kësisoj mund të zgjidheshin problemet që nuk mund t’i zgjidhte me rrugë materiale. Vihej re, se që me ardhjen e Muhamed Besnikut, në shtëpinë e Ebu Talibit po shihej njëfarë bollëku dhe begatie; mes anëtarëve të asaj familjeje filloi të fryjë një fllad i veçantë dashurie dhe çlirimi shpirtëror. Madje, këta njerëz, të cilët u qëllonte shpesh të çoheshin nga sofra pa u ngopur ende, tashmë ishin të gjithë dëshmitarë, që ushqimi që hanin me praninë e nipit të ri në shtëpi, të mjaftonte e të tepronte gjithnjë. Andaj edhe Ebu Talibi nuk donte kurrsesi të ulej në tryezë nëse Muhamed Besniku (s.a.s) nuk do të ishte aty, i pranishëm. Përpiqej që ta kishte gjithnjë me vete, dhe atë lidhje dhe dhembshuri, të cilën nuk e kishte treguar ndaj askujt, e tregonte veçse ndaj nipit të tij.

Veç kësaj, Muhamedi tregonte një pjekuri, ndryshe nga moshatarët e tij, andaj edhe nuk ishte parë asnjëherë që ta zinte me gojë varfërinë e familjes së xhaxhait të tij. Nuk kishte ndodhur ndonjëherë që të dilte dikush e të thoshte se e kishte dëgjuar të ankohej për urinë a etjen. Kur etej, shkonte e pinte nga ujët e zemzemit, ndërsa kur mundoheshin që ta gostitnin me diçka të çastit, ai u përgjigjej përherë se nuk mund ta hante pasi ishte i ngopur.[2]

Ebu Talibi nuk i hiqte kurrë sytë prej nipit të tij, pasi ai ishte njëkohësisht amanet i vëllait të tij, por edhe porosi e fundit e babait të dashur. Në agimin e çdo nate, shkonte menjëherë që ta shihte, dhe teksa dilte, preferonte që ta merrte të nipin përherë me vete. Sipas tij nuk ishte e kotë që të gjithë të diturit e kohës patën thënë gjëra të veçanta për Të. Me shumë mundësi ndër to fshihej një e vërtetë shumë e rëndësishme, andaj ai nuk donte kurrsesi që nipin e tij ta lejonte të bëhej fli e rastësisë.[3]

Si të gjithë të rinjtë e Mekës, edhe Ebu Talibi merrej me tregti. Ai e merrte përherë me vete Muhamedin, pasi donte t’ia mësonte edhe Atij artin e tregtisë. Profeti ynë i Dashur nuk ishte më shumë se dymbëdhjetë vjeç. Mbreti i mbretërve shkonte shpesh në Exhjad për të kullotur dhentë ndërsa rrinte në Mekë.[4] Kësodore Ai fitonte edhe përvojë, por edhe njohuri në çdo fushë të jetës.

Një ditë, Ebu Talibi filloi të bënte përgatitjet e nevojshme për t’u nisur për një udhëtim tregtie në drejtim të Sirisë. I nipi i tij, Muhamedi, me ta dëgjuar lajmin e largimit të xhaxhait, nuk u step që t’ia shprehte atij dëshirën se donte që të shkonte bashkë me të. Kjo ishte një tablo që e preku së tepërmi Ebu Talibin.

– Vallahi që nuk kam për të ikur pa e marrë edhe atë me vete, – thoshte ai. Qe betuar se këndej e tutje as Ai nuk do të rrinte asnjëherë larg Ebu Talibit, e as vetë ai nuk do të shkonte asgjëkundi pa e marrë me vete. Profeti i profetëve e pati dëgjuar premtimin e xhaxhait të Tij, dhe kjo i kishte shkaktuar një gëzim e lumturi të parrëfyeshme. Ishte hera e parë që do të dilte jashtë Mekës për të bërë tregti, “ku i dihet, – thoshte ai, sa njerëz do të shoh gjatë rrugës, me kë do të njihem, dhe sa e sa gjëra të bukura do të shoh.”

[1] Ndërsa vite më pas, kur ndërroi jetë e ëma e Aliut (r.a.), i Dërguari i Allahut (s.a.s.) e nderoi shtëpinë e tyre me praninë e Tij, dhe me xhyben që kishte të veshur mbuloi trupin e pajetë të Fatmës, duke qenë po Ai që do e zbriste në varr. Duhet pasur parasysh edhe se Ai qe rritur në shtëpinë e tyre. Ndërsa atyre që e pyetën se përse e bëri një veprim të tillë, Ai do t’u përgjigjej: “Pas Ebu Talibit, nuk pati njeri tjetër që të më bënte aq mirë sa ç’më bëri ajo. Ia mbulova trupin me xhyben Time, në mënyrë që në atëbotë Allahu t’ia veshë me veshjet e Xhenetit, kurse në varr e zbrita vet, në mënyrë që edhe llogaridhënien ta ketë sa më të lehtë.” shih: Suhejli, raudu’l Unf, 1/112; Ibni Abdilberr, istiab, 1/369-70.
[2] Kadi Ijad, shifa, 1/729-30
[3] Ibni Sad, tabakat, 1/119-20
[4] Buhari, sahih, 2/247-8; Muslim, sahih, 6/125; Ibni Maxhe, Sunen, 2/727; Ibni Sad, tabakat, 1/125-6.

Dhembshuria e Profetit Muhamed (s.a.s) ndaj fëmijëve dhe nipërve

Në një hadith të rrëfyer nga Muslimi, Enes b. Maliku i cili pati nderin e lartë t’i shërbejë të Dërguarit të Allahut dhe ta kryejë këtë punë me besnikëri të lartë për dhjetë vjet me radhë pa ndërprerje, thotë: “Nuk kam parë njeri më të dhembshur ndaj pjesëtarëve të familjes se Hz. Muhamedi!”^[1]

Me të vërtetë, aq i dhembshur ishte Profeti, aq sinqerisht sillej dhe aq hapur vepronte, saqë është e pamundur të tregohet një kryetar familjeje dhe baba i dytë si ai!

Ndërkaq, po qe se ky pohim do të ishte vetëm i yni, rëndësia e tij ndoshta do të mbetej e kufizuar. Mirëpo janë me miliona njerëz të thelluar në dhembshuri sa të druhen të ngacmojnë edhe një milingonë, të cilët e pohojnë dhe e shpallin se nuk ka pasur njeri tjetër si i Dërguari i Allahut që të ndjente dhembshuri si ai për tërë qenien!

Si çdokush tjetër, edhe ai ishte krijuar si njeri, por Allahu kishte vënë në zemrën e tij një interesim të thellë për të gjithë qenien me qëllim që të krijonte lidhje me njerëzit. Prandaj ndodhte që i Dërguari i Allahut ishte plot interesim të paparë edhe ndaj pjesëtarëve të familjes, edhe ndaj njerëzve të tjerë.

Të gjithë fëmijët meshkuj i kishin vdekur herët.^[2] Më në fund, i kishte lindur një djalë prej të shoqes Marie, por edhe ai nuk i kishte jetuar. Mes dhjetëra punëve të rëndësishme, Profeti shkonte shpesh te djali që ndodhej te taja, mëndesha, e merrte në krahë, në prehër, e përkëdhelte, e puthte dhe pastaj kthehej në shtëpi.^[3] Edhe kur djali pati vdekur, e pati marrë në krahë duke shprehur me sytë plot lot hidhërimin e tij. Dhe atyre që e shihnin me mahnitje, u pati thënë: “Zemra dëshpërohet, sytë qajnë, por, inshallah, në dashtë Allahu, nuk do të themi gjë tjetër veç asaj që thotë Allahu e që i pëlqen Allahut!” Dhe, duke bërë me shenjë gjuhën e vet, u pati thënë: “Allahu të dënon për këtë!”^[4]

Le ta përsërisim edhe një herë se Profeti ishte më i mëshirshmi e më i dhembshuri i njerëzve!

Ai i merrte nipërit Hasan dhe Hysen në krahë a në shpinë dhe shëtiste andej-këtej. A mund ta merrte fëmijën në shpinë një njeri i shkallës së tij e të dilte me të në rrugë a mes njerëzve? Ai e merrte dhe dilte! Dhe, duke vepruar kështu, përcaktonte të ardhmen e tyre dhe nderin që kishin për të fituar ata! Një ditë, kur përsëri Profeti po i shëtiste nipërit e tij hipur mbi shpinë brenda në shtëpi, hyri Hz. Omeri dhe, me t’i parë Hasanin dhe Hysenin në shpinë të Profetit, u tha: “Ç’kalë të bukur që keni!” Kurse Profeti iu përgjigj aty për aty: “Ç’kalorës të bukur këta!”^[5] Pavarësisht nëse të nipërit ishin të vetëdijshëm për këtë apo jo, Profeti i nderonte me këtë mënyrë. Edhe një radhë tjetër, kur dikush i pati thënë Hasanit se ç’kalë të mirë kishte, Profeti i qe përgjigjur aty për aty se edhe ai ishte një kalorës i mirë!^[6] Profeti ishte ati i të gjithë njerëzve të shenjtë gjer në kiamet dhe, duke iu përkushtuar në mënyrë të veçantë këtyre dy imamëve të rëndësishëm të familjes profetike që bartnin në identitetin e tyre embrionet e nderit dhe dinjitetit të të gjithë njerëzve të shquar e të shenjtë, i bartte ata herë pas here në supe ose në shpinë. Në këtë interesim të veçantë të Profetit për ta, pa dyshim që kishte pjesë familja profetike që do ta përfaqësonin, si dhe të gjithë njerëzit e shquar e të shenjtë. Prandaj, Abdulkadir Gejlani, një pjesëtar me rëndësi i familjes profetike, duke u nisur nga fakti që etërit e tij qenë bartur në supet e Profetit, thotë me të drejtë kështu: “Këmbët e bekuara të të Dërguarit të Allahut janë mbi supet e mia, kurse këmbët e mia, mbi supet e të gjithë njerëzve të shquar e të shenjtë!” Gjithsesi, kështu do të vazhdojë të mbetet gjer në kiamet!

Një radhë tjetër, Profeti pati dalë përsëri me nipërit në supe dhe u pati thënë atyre kështu: “Ç’kalë i mirë ky nën ju dhe ç’ngarkesë e mirë ju mbi të!”^[7] Kështu i pati çmuar ai të bijtë e të nipërit, pati ngritur fron në zemrat e tyre dhe qe bërë i merituari i një dashurie mbi dashurinë e etërve dhe gjyshërve!

Si në çdo çështje tjetër, edhe në edukimin e fëmijëve, i Dërguari i Allahut pati ndjekur gjithmonë rrugën e mesme. Ai i donte me shpirt fëmijët dhe nipërit, ua shfaqte dhe i bënte ta ndjejnë këtë dashuri. Por ai kurrë nuk lejonte që ndjenja e tij e dashurisë të përdorej për keq, megjithëse nuk ndodhi kurrë që dikush nga bijtë apo nipërit e tij të prireshin apo niseshin për të bërë një gjë të tillë. Por kur ata bënin ndonjë gabim pa e ditur ose pa dashje, Profeti e vishte dashurinë e tij me seriozitet dhe, me një ashpërsi të matur, i pengonte ata të bënin veprime të dyshimta. Për shembull, një radhë, Hasani apo Hyseni, ende mjaft të vegjël për ta njohur çështjen përkatëse si dhe gabimin, zgjat dorën dhe merr një hurma nga ato të caktuara për sadaka, lëmoshë. Profeti kundërvepron menjëherë, ia merr hurmën nga dora djalit duke i thënë: “Hurma sadaka është haram (e ndaluar) për ne!”^[8] Përgatitja e tyre qysh në atë moshë për të qenë të ndjeshëm ndaj haramit, gjërave jolegjitime, pra, të pabekuara e të ndaluara, është një nga shembujt e bukur të ekuilibrit në edukim!

Sa herë që Profeti të hynte në Medine kaluar, mund të shihje disa fëmijë të hipur bashkë me të e të kapur pas tij.^[9] Kjo do të thotë se Profeti nuk tregonte dashuri dhe dhembshuri vetëm ndaj fëmijëve dhe nipërve të vet, por edhe ndaj fëmijëve të shtëpive fqinje që banonin edhe më larg. Ai i merrte pranë ata me shumë dhembshuri dhe sinqeritet duke ua fituar zemrat me dashurinë që u tregonte.

Por dashuria e tij nuk u përkiste vetëm djemve e nipërve, por edhe vajzave dhe mbesave. Ashtu siç i donte Hasanin dhe Hysenin, ai e donte edhe të mbesën Umame. Dhe e donte aq shumë, saqë e patën parë edhe në rrugë me të mbesën në krahë ose në sup. Pati ndodhur edhe që ta merrte në shpinë Umamen kur falte namaz. Kur do të binte në sexhde, e ulte mbesën në tokë dhe, kur ngrihej, e merrte përsëri në shpinë.^[10]

Dashurinë për të mbesën Umame, Profeti e shfaqte para njerëzve dhe një shoqërie të tillë që gjer një ditë më parë i groposnin vajzat e vogla përsëgjalli. Kështu, interesimi dhe dashuria që tregonte hapur Profeti ndaj të mbesës, ishte diçka krejt e re, një mënyrë sjelljeje krejt origjinale e paparë ndonjëherë gjer në atë kohë!

[1] Muslim, Fedail, 63; Musned, 3/112.
[2] Ibni Kethir, el-Bidaje, 5/328.
[3] Mexhmau’z-Zevaid, 9/161; Muslim, Fedail, 62.
[4] Buhari, Xhenaiz, 44; Muslim, Fedail, 62, 63; Xhenaiz, 12; Ibni Maxhe, Xhenaiz, 53; Musned, 3/194; Ebu Davud, Xhenaiz, 24.
[5] Mexhmau’z-Zevaid, 9/181.
[6] Kenzu’l-Ummal, 13/650.
[7] Mexhmau’z-Zevaid, 2/297; Kenzu’l-Ummal, 13/663.
[8] Musned, 2/279; Muslim, Zekat, 161.
[9] Hajatu’s-Sahabe, 3/182.
[10] Buhari, Edeb, 18; Ibni Sa’d, Tabakat, 8/39.

Mënyra e jetesës së Profetit Muhamed (s.a.s)

I Dërguari i Zotit, ishte më besimtari i besimtarëve. Frika që ndjente Ai, po ta themi më thjeshtë, largimi nga gjërat e dyshuara, nuk ekzistonte te ndonjë njeri tjetër në të njëjtin nivel. E gjithë sjellja dhe lëvizjet e tij kontrolloheshin nga ato principe. Aq shumë kishte frikë nga Zoti, saqë zemra dukej se do t’i pushonte së rrahuri. Ishte aq i brishtë e aq i ndjeshëm, saqë ishin të pakta çastet kur nuk derdhte lot dhe nuk frikësohej. Kur entuziazmohej, ishte si një oqean, dhe kur ishte i qetë, si një det.

Tani, me një shikim nga lart, duam të prekim thellësitë e Tij:

Pikësëpari, zuhdi (asketizmi): Është një gjendje në të cilën, Profeti nuk gëzohej edhe nëse kishte botën në dorë dhe nuk hidhërohej nëse i ikte nga duart. Kjo ndjenjë tek Profeti kishte arritur piedestalin më të lartë. Edhe nëse e gjithë bota do të ishte e Tij, nuk do të gëzohej më shumë sesa po të kishte gjetur një kokërr grurë. Përsëri, nëse ajo botë do t’i ikte nga duart, nuk do të hidhërohej më shumë sesa të kishte humbur një kokërr grurë. Në këtë mënyrë e kishte braktisur Ai botën me zemër. Por kjo braktisje asnjëherë nuk do të thoshte të hiqte dorë nga ajo. Sepse rrugët më të bukura dhe më logjike të fitimit na i ka treguar Muhamedi paqja qoftë mbi të!. Nuk mund të mendohet asnjëherë se Ai kishte hequr dorë nga bota dhe për këtë i ka këshilluar edhe njerëzit. Braktisja e botës duhet të bëhet vetëm me zemër.

I Dërguari i Zotit, që kur hodhi hapin në klimën e ndritur të profetësisë, deri në çastin kur e gjithë bota me madhështinë e saj u përul para këmbëve të tij, nuk e ndryshoi asnjëherë sjelljen. Madje, kur ndërroi jetë, nuk kishte atë pasuri që pati kur kishte lindur. Pasi kishte shpërndarë dhe dhënë gjithçka kishte pasur. Pa shikoni trashëgiminë e lënë, vetëm ca dhen dhe dhomat e vogla në të cilat banonin gratë e tij. Dhe ato ishin të popullit. Kur bashkëshortet e Profetit, nënat e besimtarëve vdiqën, dhomat u përshinë në xhami. Ashtu siç e di çdokush që ka shkuar atje, ato dhoma mund të përbënin vetëm një qoshe të ngushtë të xhamisë.